Coronacrisis l Is afwijking van de arbeidstijdenwet mogelijk?

Geplaatst op: 6 april 2020

Veel ondernemingen lopen tijdens de coronacrisis tegen het probleem aan dat er veel personeelsleden ziek zijn of niet mogen werken, omdat zij griepverschijnselen vertonen. Bovendien is er in sommige sectoren – de zorg als meest zichtbare sector – enorm veel meer werk te verrichten.

Door deze combinatie van factoren lopen veel bedrijven tegen een bezettingsprobleem aan en zal het nodig zijn dat degenen die nog wel inzetbaar zijn extra uren draaien. Daarmee komen al snel de grenzen van de Arbeidstijdenwet in beeld. Biedt de Arbeidstijdenwet hier een oplossing voor?

Arbeidstijdenwet
In de Arbeidstijdenwet zijn regels opgenomen over arbeids- en rusttijden ter bescherming van het welzijn, gezondheid en veiligheid van werknemers. Zo zijn er bijvoorbeeld regels over het maximale aantal uren dat gemaakt mag worden in een week, over rusttijden, over het werken op zondag of het draaien van nachtdiensten.

Uitzondering in de crisistijd
De Arbeidstijdenwet is op basis van artikel 2:2 niet van toepassing tijdens een crisis. De Arbeidstijdenwet verwijst daarvoor naar het begrip crisis zoals is opgenomen in artikel 1 van de Wet veiligheidsrisico’s. Dat houdt in: een situatie waarin een vitaal belang van de samenleving wordt aangetast of dreigt te worden aangetast. In die situaties wordt het niet verantwoord geacht om de inzetbaarheid van personeel te blokkeren met een beroep op de voorgeschreven arbeids- en rusttijdenregeling. Het persoonlijk belang van een personeelslid zal dan moeten wijken voor het algemeen belang. Wel zal overleg met de medezeggenschap moeten plaatsvinden over de voorgenomen afwijking.

Cao
Naast de Arbeidstijdenwet die voor iedereen geldt, is er vaak ook een cao die alleen van toepassing is op een bepaalde branche. Van een aantal bepalingen in de Arbeidstijdenwet kan worden afgeweken. Dit kan doordat de wet de ruimte geeft dat er door middel van een cao wordt afgeweken. Voordat de werktijden van personeelsleden worden uitgebreid is het dus raadzaam om de eventueel toepasselijke cao te raadplegen.

Conclusie
De Arbeidstijdenwet blijft van toepassing tijdens de coronacrisis maar voor bepaalde sectoren is afwijking mogelijk. De werktijden van personeelsleden kunnen dan dus tijdelijk worden uitgebreid. Het is wel van belang om te kijken welke cao van toepassing is, daarin kunnen aanvullende regels staan. De coronacrisis is geen vrijbrief om personeelsleden extra uren te laten werken. Er moet rekening gehouden worden met de eisen van goed werkgeverschap en met wat redelijkerwijs gevraagd kan worden van de personeelsleden.

Heb je vragen over dit onderwerp neem dan contact met ons op.