Waar zit het risico van privé-aansprakelijkheid?

Een ernstig verwijt: taak niet naar behoren verricht!

Het kan zijn dat de bestuurder zijn taak niet naar behoren heeft verricht. Van privé-aansprakelijkheid is pas sprake als de bestuurder een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Dit is niet het geval als een bestuurder beslissingen heeft genomen die achteraf gezien verkeerd zijn uitgepakt.

Deze vordering hebben de aandeelhouders, maar kan ook door de vennootschap zelf of de curator worden ingesteld. Bij faillissement wordt deze regel nogal eens als grondslag gebruikt om een bestuurder in privé aan te spreken. Het is dus zaak om je in dienst van de onderneming te blijven stellen en om bij het nemen van beslissingen steeds het belang van de onderneming voor ogen te houden. Dan loop je niet snel het risico om op deze grond in privé te worden aangesproken.

Wanbeleid

Ook kan sprake zijn van wanbeleid. Bij wanbeleid kan een bestuurder aansprakelijk worden gesteld voor het tekort in het faillissement, als dat wanbeleid een belangrijke oorzaak van het faillissement is.

Hierbij spelen 2 bijzondere omstandigheden. Als er geen goede administratie is of als de jaarrekeningen niet op tijd zijn gepubliceerd, dan is er sprake van wanbeleid. Ook wordt vermoed dat, dat wanbeleid een belangrijke oorzaak van het faillissement is. De bestuurder kan dan tegenbewijs leveren. Dat is niet eenvoudig. Het is dus zaak om de administratie op orde te hebben en om de jaarrekeningen tijdig te publiceren.

Wanbeleid is het kennelijk onbehoorlijk vervullen van de taak. Dat is dus een iets ander criterium dan het ernstige verwijt. Beslissingen die geen redelijk handelend ondernemer zo zou nemen, kunnen al wanbeleid opleveren.

Als je bij het nemen van je beslissingen je gezonde verstand blijft gebruiken en het belang van de onderneming steeds voor ogen houdt, is er niet snel sprake van wanbeleid.

Alleen de curator kan een vordering uit wanbeleid instellen, anderen kunnen dat niet.

De onrechtmatige daad

Tot slot de onrechtmatige daad. Op grond van dat leerstuk heeft de Hoge Raad het Beklamel criterium ontwikkeld: een benadeelde schuldeiser kan een bestuurder van die vennootschap in privé aanspreken op grond van onrechtmatige daad indien de bestuurder ten tijde van het aangaan van de transactie al wist of moest weten dat de vennootschap de transactie niet kon nakomen en geen verhaal zou bieden voor de door die wanprestatie veroorzaakte schade.

Deze regel brengt met zich mee dat je je als bestuurder steeds moet afvragen of de vennootschap de verplichtingen die zij op zich neemt, zal kunnen nakomen; is dat mogelijk niet het geval dan kan het nodig zijn om de crediteur te waarschuwen. Niet een gemakkelijke situatie, maar wel nodig om het risico van privé aansprakelijkheid af te wenden.

Er zijn nog enkele andere aansprakelijkheidsrisico’s voor bestuurders waarvan hun bedrijf zich in zwaar weer bevindt, zoals fiscaal of als het bedrijf nog maar kortgeleden is opgericht. Het is dus erg belangrijk je tijdig te laten adviseren en begeleiden om grotere problemen te voorkomen.