Wet flexibel werken

Per 1 januari 2017 is de Wet flexibel werken in werking getreden. Het doel van de wet is werknemers meer mogelijkheden te bieden om hun arbeidsduur, arbeidstijden en arbeidsplaats aan te passen aan hun wensen.

Wat betekent dat voor jou als werkgever? Onder welke omstandigheden dien je verzoeken om aanpassing van arbeidsduur, arbeidstijden of arbeidsplaats te accepteren?

Wat zegt de wet?

De Wet flexibel werken is in de plaats gekomen van de Wet aanpassing arbeidsduur. Onder werknemers bestaat een grote behoefte om flexibel te kunnen werken. De wet beoogt werknemers meer mogelijkheden te bieden om werk en privé beter op elkaar af te stemmen. De regering verwacht dat de maatschappelijke baten van het flexibel(er) kunnen werken groot zullen zijn.

De werknemer heeft de mogelijkheid om een verzoek te doen tot het aanpassen van de arbeidsduur (aantal uren per week), werktijd (tijdstippen op een werkdag) of arbeidsplaats (plaats waar de arbeid wordt verricht). Het mag ook om een tijdelijke aanpassing of wisselende omvang gaan. Behalve in geval van onvoorziene omstandigheden -en daar is niet snel sprake van kan het verzoek worden gedaan zodra de werknemer tenminste 26 weken in dienst is voorafgaand aan de gewenste ingangsdatum van de aanpassing.

Het verzoek moet schriftelijk en twee maanden voorafgaand aan de gewenste ingangsdatum door de werknemer bij de werkgever ingediend worden. Uiterlijk een maand voor de gewenste ingangsdatum van de aanpassing moet de werkgever schriftelijk beslissen op het verzoek van de werknemer. De werkgever overlegt, voordat hij een beslissing op het verzoek neemt, met de werknemer over zijn verzoek. Als de beslissing afwijzend of afwijkend is, moet de werkgever dat (schriftelijk) onderbouwen. Beslist de werkgever niet uiterlijk een maand voor de beoogde ingangsdatum van de aanpassing, dan vindt de aanpassing plaats conform het verzoek van de werknemer.

Een jaar nadat de werkgever het verzoek om aanpassing heeft ingewilligd of heeft afgewezen kan de werknemer een nieuw verzoek indienen.

Gelet op de wetsgeschiedenis lijkt een gecombineerd verzoek mogelijk te zijn. Een verzoek om aanpassing van de arbeidsduur en/of arbeidstijd en/of arbeidsplaats is dus mogelijk. Ieder onderdeel moet afzonderlijk beoordeeld worden.

Een verzoek tot aanpassing van de arbeidsduur en/of werktijden moet door de werkgever ingewilligd worden, tenzij zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen zich hiertegen verzetten. Een verzoek om aanpassing van de werkplek hoeft de werkgever slechts te overwegen. Hij moet met de werknemer overleggen als het verzoek tot aanpassing van de werkplek wordt afgewezen.

Er gelden aldus verschillende beoordelingscriteria voor de werkgever, afhankelijk van de aanpassing die verzocht wordt.

Pas op: een cao kan afwijkende regels bevatten!

Hoe werkt dit in de praktijk?

Uit de rechtspraak volgt dat rechters niet snel een zwaarwegend belang aannemen om een verzoek tot aanpassing van de arbeidsduur of arbeidstijd af te kunnen wijzen. Van werkgevers mogen redelijke aanpassingen in de organisatie verwacht worden om aan het verzoek van de werknemer te kunnen voldoen. Er moeten ‘ernstige problemen’ of ‘problemen van aanzienlijk gewicht’ in de onderneming van de werkgever ontstaan om het verzoek af te kunnen wijzen. Of dergelijke problemen zich voordoen, moet per geval beoordeeld worden, mede aan de hand van rechterlijke uitspraken op dit gebied.

Op dit moment zijn er nog geen uitspraken van rechters over verzoeken tot aanpassing van de arbeidsplaats. De werkgever hoeft dergelijke verzoeken ook slechts te overwegen en moet, wanneer het verzoek wordt afgewezen, hierover overleggen met de werknemer. Dat geeft de werkgever veel meer beslissingsvrijheid dan bij verzoeken om aanpassing van de arbeidsduur en arbeidstijd.

Checklist

Als je als werkgever geconfronteerd wordt met een verzoek om aanpassing van de arbeidsduur en/of arbeidstijden en/of arbeidsplaats hanteer dan het volgende stappenplan:

  1. stel vast welke aanpassing de werknemer wenst;
  2. bepaal of de werknemer 26 weken in dienst is voor de gewenste ingangsdatum;
  3. controleer of een eerder verzoek van de werknemer om aanpassing meer dan een jaar geleden is na een laatste besluit daarover;
  4. controleer of het verzoek twee maanden voorafgaand aan de gewenste ingangsdatum is gedaan; E. toets het verzoek aan de juiste beoordelingscriteria;
  5. beslis tijdig, uiterlijk een maand voor de gewenste ingangsdatum, schriftelijk op het verzoek.

Informatie en advies

Heeft een van jouw werknemers een verzoek tot aanpassing van de arbeidsduur, arbeidstijden en/of arbeidsplaats gedaan, bel dan gerust om te overleggen met een van onze arbeidsrecht specialisten. Ieder verzoek tot aanpassing is uniek en onze specialisten begeleiden jou graag in de te maken afwegingen en uiteindelijke beslissing.

De inhoud is informatief en niet bedoeld om een volledig juridisch advies te geven. Wens je een advies op maat, dan kun je uiteraard bij ons terecht.