De bestuurder

Rechten en plichten bestuurder

Bestuurders kunnen rechtspersonen zijn of natuurlijke personen (mensen). Het bestuur is belast met het besturen en vertegenwoordiging van de vennootschap. Het belang van de vennootschap en haar onderneming staan daarbij voorop.  Zijn er meerdere bestuurders, dan kan een interne taakverdeling plaatsvinden. Toch geldt ook dan het beginsel van collegiaal bestuur: elke bestuurder is in beginsel verantwoordelijk voor het gehele gevoerde bestuur. Dat geldt vooral voor het financiële beleid.

Benoeming, schorsing en ontslag

Je bent bestuurder als je hiertoe benoemd wordt. Het bestuur wordt benoemd door de algemene vergadering van aandeelhouders (“AvA”). De statuten kunnen bepalen dat de benoeming van bestuurders moet gebeuren door een bepaalde groep aandeelhouders. Iedere aandeelhouder moet echter kunnen meestemmen met de benoeming van tenminste één bestuurder. Degenen die bevoegd zijn tot benoeming, zijn in beginsel ook bevoegd tot schorsing en ontslag van bestuurders.

Tegenstrijdig belang

In situaties van persoonlijk tegenstrijdig belang mag een bestuurder niet meedoen aan de beraadslaging en besluitvorming binnen het bestuur. Als daardoor geen bestuursbesluit kan worden genomen, dan moet de raad van commissarissen (“RvC”) het besluit nemen. Is er géén RvC of hebben ook alle leden van de RvC een tegenstrijdig belang, dan moet de AvA het besluit nemen. In dit laatste geval kunnen de statuten ook voorzien in een oplossing.

Dividenduitkering door besluit bestuur

Een dividendbesluit moet worden genomen door de AVA. Het besluit heeft géén gevolgen zolang het bestuur daaraan geen goedkeuring heeft verleend. Het bestuur mag deze goedkeuring alleen weigeren als het weet of redelijkerwijs behoort te voorzien dat de vennootschap na de dividenduitkering niet kan blijven voortgaan met het betalen van haar opeisbare schulden (de zogenaamde “uitkeringstest”). Bij overtreding van deze uitkeringstest zijn bestuurders hoofdelijk verplicht het tekort dat door de uitkering is ontstaan aan de vennootschap te vergoeden. Alleen als een aandeelhouder weet of redelijkerwijs behoort te voorzien dat bij uitkering van het dividend niet aan de uitkeringstest is voldaan, kan de bestuurder zich verhalen op de aandeelhouder tot ten hoogste de door de aandeelhouder ontvangen dividenduitkering.

Aansprakelijkheid bestuur: onbehoorlijk bestuur

Als sprake is van onbehoorlijk bestuur, kan een bestuurder in privé tegenover de vennootschap aansprakelijk zijn als hem een voldoende ernstig verwijt valt te maken (bestuurdersaansprakelijkheid). Bekeken moet dan worden wat een redelijk bekwaam en redelijk handelend bestuurder in dezelfde situatie zou hebben gedaan. Een bestuurder kan ook in privé aansprakelijk zijn ten opzichte van derden, zoals een curator of crediteuren van de vennootschap.

De criteria die daarbij gelden zijn ongeveer hetzelfde, maar in dat geval speelt ook de vraag of de bestuurder persoonlijk wat te verwijten valt. In geval van een faillissement leidt een te late deponering van de jaarrekening of het niet voldoen aan de wettelijke administratieplicht tot een wettelijke onweerlegbaar vermoeden dat er sprake is van een kennelijke onbehoorlijke taakvervulling en dat dit een belangrijke oorzaak is van het faillissement (dit laatste is wel weerlegbaar door een aangesproken bestuurder).

De inzet van een advocaat door of tegen een bestuurder

Een advocaat kan door of tegen een bestuurder ingezet worden wanneer er tussen een aandeelhouder en een bestuurder een geschil is ontstaan, ter voorkoming van een geschil door bijvoorbeeld het laten opstellen van een bestuursreglement, voor het ontslaan of benoemen van een bestuurder of juist ter advisering van de bestuurder(s). Bovendien kan een advocaat worden ingeschakeld door een aandeelhouder en/of schuldeiser die een bestuurder aansprakelijk wil stellen, of dat juist de bestuurder een advocaat inschakelt die geconfronteerd wordt met een aansprakelijkstelling.